වසර ගණනාවක සිට අවස්ථා ගණනාවක්ම ගලෙන්බිඳුණුවැව, කෝඩාලිපොතාන විහාරමහාදේවි චිත්ත විවෙික සෙනසුන නිධන් හොරුන්ගේ ග්‍රහණයට නතුව ඇති බව විහාරාධිපතිව වැඩවසන දේවහුවේ හේමාලෝක හිමි පවසනවා.
පුරාණ පොකුණු, බුදු පිළිම, පඩිපෙළ, කැසිකිලි, විහාර මහාදේවීගේ පිළිරුවක් යන නිධන් සොරුන්ගේ ග්‍රරාහණයට ලක්වූ ස්ථාන මෙන්ම ගරා වැටී ඇති චෛත්‍ය ඇතුළු ඓතිහාසික වටිනාකමක් ඇති නමුත් බලධාරින්ගේ අවධානයට ලක් නොවූ නිධන් හොරුන්ගේ අවධානය දිනා ගත් ස්ථානයක් බවට මෙම විහාරස්ථානය පත්ව තිබෙනවා.
විහාරාධිපති හිමියන් පවසන්නේ පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක දක්නට ලැබුනද මෙම පුණ්‍ය භුමිය මේ දක්වා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ අවධානය යොමු කොට පුරා විද්‍යා සංරක්ෂණයක් නොකර ඇති බවත් නිධන් සොරු නිධන් සොයා කළ කැණීම් සිදු කළ සෑම අවස්ථාවකම අදාළ අංශ හා බළධාරින්ට දැනුවත් කර ඇති බවත් මීට පෙර අවස්ථාවලදී නිධන් සොරුන් ගලෙන්බිඳුණුවැව පොලිසිය මගින් අත්අඩංගුවට ගෙන නීති ක්‍රියාමාර්ග ගෙන සොරුන්ට අධිකරණයෙන් දඩුවම් ද පමුණුවා ඇති බවයි.
දැනට දින කිහිපයකට පෙර ද පන්සල් භූමියේ කැලෑබද ප්‍රදේශයක යම් පුද්ගලයකු හෝ පිරිසක් එක්ව නිධන් ගැනීමේ අරමුණින් කැණීමක් කර ඇති අයුරු එහි ගිය අප කැමරා කාචයේ සටහන් වූ අතර මෙම කැණීම සිදු කර ඇති ස්ථානය මීට වසර 20 කට පමණ පෙර නිධන් සොරුන් විසින් හාරා විනාස කර තිබෙන බවයි වාර්තා වන්නේ.
2023 වර්ෂයේ මෙම ස්ථානය පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව මගින් පුරාවස්තු ඇති ස්ථානයක් බව අධිකරණයට කරුණු වාර්තා කර ඇති ස්ථානයක් මෙන්ම ඉන් අනතුරුව පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව, ගලෙන්බිඳුණුවැව පොලිසිය, සිවිල් ආරක්ෂක දෙපාර්තමේන්තු නිළධාරින් හා ගම්වාසින් විසින් වීදුරු බොතල් කටු දමා වසා දැමූ ස්ථානයක් වීමත්, නැවත එම ස්ථානයම කිසිදු බියක් සැකක් නොමැතිව හාරා තිබීමත් විස්මයට කරුණක් බවත් මෙම විහාරස්ථානයේ දැනට හමුවී ඇති පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක පදනම් කරගෙන හා ජනප්‍රවාදයේ පවතින කතාවන්ට අනුව විහාර මහා දේවිය විසින් අතිතයේ පැවති සටන් සඳහා මල්ලවපොර ශූරයන් පුහුණු කළ ස්ථානයක් බවද මෙම ස්ථානය පෙන්නුම් කළ හැකි බව විහාරාධිපති හිමි පවසනවා.
අවස්ථා ගණනාවක් මෙම පුරාණ පුණ්‍ය භූමිය පිළිබඳ බළධාරින්ගේ අවධානයට යොමු කර තිබුනද මේ දක්වා කිසිදු අවධානයක් යොමු නොකිරිම කණගාටුවට කරුණක් ලෙස පෙන්වා දෙන ගම්වාසින් හා ගලෙන්බිඳුණුවැව, කෝඩාලිපොතාන විහාරමහාදේවි චිත්තවිවෙික සෙනසුනේ වර්තමාන විහාරාධිපතිව වැඩ වසන දේවහුවේ හේමාලෝක හිමියන් බළධාරින්ගෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ මෙහි ඇති පුරාවිද්‍යාත්මකභාවය හා එමගින් ලංකාවෙහි නව ඉතිහාස වංශකතාවක් වල් වැදීමට නොදී පෞරාණික භාවයට හානි නොවන පරිදි යම් හෝ කැණීම් කටයුත්තක් සිදු කර එහි වටිනාකම තවදුරටත් ආරක්ෂා වෙන පරිදි සංරක්ෂණය කර දෙන ලෙසත් මෙම විහාරස්ථාන භූමියේ ඇති නිධන් වස්තු ආරක්ෂා කිරීම සඳහා සිවිල් ආරක්ෂක දෙපාර්තමේන්තුවේ හෝ වෙනත් ආරක්ෂක අංශයක නිළධාරින්ගේ ආරක්ෂක කුටියක් ඉදිකර ආරක්ෂාව තහවුරු කර දෙන ලෙසයි.
